Türkiye’de 2012 yılında başlayan kentsel dönüşüm sürecinde yaklaşık 200 bin bina kentsel dönüşüm kapsamına girerken, 1,2 milyon adet bina ise sırada. Tektaş Kentsel Dönüşüm Uzmanı ve İnşaat Yüksek Mühendisi Hakan Çatalkaya şimdiye kadar yaklaşık 150 milyar TL’lik bir dönüşüm gerçekleştirildiğini belirterek, deprem riskli tüm binaların yenilenmesi durumunda 900 milyar TL’lik bir büyüklüğe ulaşılacağını söyledi.
İstanbul’da 30 bin bina çökebilir
Türkiye’de 2012 yılından bu yana devam eden kentsel dönüşüm sürecinin dünyadaki örnekleri arasında en büyüğü olduğunu ifade eden Tektaş Kentsel Dönüşüm Uzmanı ve İnşaat Yüksek Mühendisi Hakan Çatalkaya, şimdiye kadar yapılanın 6 kat büyüklüğünde bir dönüşüme ihtiyaç olduğunu belirterek şunları söyledi:
Tektaş Kentsel Dönüşüm Uzmanı ve İnşaat Yüksek Mühendisi Hakan Çatalkaya
“Bugüne kadar 200 bin bina kentsel dönüşüm kapsamına girdi. Bu da yaklaşık 1 milyon adet bağımsız bölüme tekabül ediyor. Bugünkü maliyetler düşünüldüğünde, 100 metrekare bir dairenin 150 bin TL olduğu kabulüyle, 150 milyar TL’lik bir dönüşüm gerçekleştirildi. Ancak halen 1,2 milyon binaya denk gelen 6 milyon bağımsız bölümün de bakanlığın açıkladığı yeni kentsel dönüşüm stratejisi ile yenilenmesi gerekiyor. Bunun da bütçesi 900 milyar TL’ye ulaşacak.”
Yeni kentsel dönüşüm stratejisi ile yılda 300 bin bağımsız bölümün yenilenmesinin öngörüldüğünü aktaran Hakan Çatalkaya, bu konunun deprem kuşağındaki Türkiye için çok önemli olduğunu kaydetti. İstanbul özelinde beklenen depreme dikkat çeken Çatalkaya, “İstanbul’da 7 şiddetinde bir deprem olacağı tahmin ediliyor. Mevcut durumda İstanbul’da bulunan 600 bin binanın 400 bini deprem riski taşıyan binalar. Bunların 30 bini beklenen depremde çökebilir ve 150 bin ila 500 bin kişi arasında can kaybı yaşanabilir.” dedi.
7 maddede deprem testi
Türkiye’deki binaların bir deprem kimlik belgesinin olması gerektiğini vurgulayan Hakan Çatalkaya, “6 milyon bağımsız bölüm yenilenip olası bir depreme karşı hazır hale getirilmeli. Bunun için de binalara enerji kimlik belgesi gibi deprem kimlik belgesi verilmesi gerekiyor. Bu uygulama ile birlikte ev ve iş yeri kiralamak veya satın almak isteyenler bina deprem kimlik belgesine bakarak kararını verebilecekler.” dedi.
Vatandaşların oturdukları binaların deprem riski ile ilgili ön tespiti kendilerinin de yapabileceğini ifade eden Çatalkaya, 7 unsura bakılması gerektiğini belirtti. Çatalkaya, binalarda bu maddelerden en az biri var ise binanın riskli olabileceğini kaydetti.
İşte 7 maddede deprem testi:
1) Bina 1999 yılında öncesi inşa edildiği takdirde
2) Projesiz ve ruhsatsız yapı olması durumunda
3) İnşaatta hazır beton kullanılmaması halinde
4) Binadan daha önce alınmış karot beton dayanımı C10 altındaysa
5) Bina kolon ve kirişlerinde çatlaklıklar görülüyorsa
6) Bodrum katta rutubet varsa ve kolon demirlerinde paslanma bulunuyorsa
7) Betonda deniz kabukları veya benzeri şeyler varsa riskli bir binadan söz edilebilir.
