İçindekiler
Ev alacak, satacak, kiralayacak olanlar dikkat! İşte 2020 itibariyle yürürlüğe zorunlu hale gelen Enerji Kimlik Belgesi hakkında bilinmesi gerekenler…
Enerji Verimliliği Kanunu’na göre, 2011 yılından önce ruhsatlandırılan binaların satımında veya kiralanmasında Enerji Verimliliği Belgesi ibraz etme zorunluluğu 1 Ocak 2020 itibariyle başladı.
Enerji Kimlik Belgesi nedir?
Enerji Kimlik Belgesi’nin ana amacı, binalarda enerji kaynaklarının etkin ve verimli bir şekilde kullanılması olarak özetleniyor. Belge; enerji israfının önlenmesini ve doğanın korunmasını sağlamak için binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, sera gazı salımı seviyesi, yalıtım özellikleri, ısıtma-soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeriyor. Kısacası Enerji Kimlik Belgesi, gayrimenkulleri enerji tasarrufuna göre hem puanlayan hem de sınıflıyor.
Enerji Kimlik Belgesi evinizin değerini artırıyor
Enerji Kimlik Belgesi satılık evlerin değerini artırıyor. Ev satın alırken ya da kiralarken artık sadece konumuna ve oda sayısına değil, enerji kimlik belgesine de bakılacak.
Enerji Kimlik Belgesi en çok bu şehirlerde alındı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2019 yılının Kasım ayı sonunda açıkladığı verilere göre, ülke çapında en çok Enerji Kimlik Belgesi sahibi bina 165 bin 983 ile İstanbul’da, 87 bin 806 ile Ankara’da ve 71 bin 278 ile İzmir’de bulunuyor.
En çok Enerji Kimlik Belgesi sahip diğer şehirler ise şöyle sıralanıyor: Bursa 40 bin 805, Antalya 38 bin 135, Kocaeli 35 bin 709, Muğla 31 bin 502, Konya 27 bin 182, Eskişehir 25 bin 487 ve Balıkesir 23 bin 968.
Bu kapsamda ülke genelinde 2011 yılından sonra inşa edilen 770 bin bina, sera gazı salınımını önceki yıllarda yapılan binalara oranla yüzde 60 oranında azalttı.
“Mevcut bina” ve “yeni bina” için Enerji Kimlik Belgesi nasıl kullanılır?
Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nin geçici 4. maddesinin birinci fıkrası uyarınca 1 Ocak 2011 tarihinden sonra yapı ruhsatı alan binalar “yeni bina”, bu tarihten önce yapı ruhsatı alan binalar “mevcut bina” olarak değerlendiriliyor.
2011 sonrası yapılan “yeni binalar”, yapı kullanma izin belgesi (iskan ruhsatı) alınma aşamasında Enerji Kimlik Belgesi’ni ilgili idareye (belediye) sunmak zorunda. Enerji Kimlik Belgesi bulunmayan binalar için yapı kullanma izin belgesi yasa gereği verilemiyor.
2011 öncesi yapılan “mevcut binalar” bu yıldan evvel yapı ruhsatı almış ve inşaatı devam edip henüz yapı kullanım izni almamış binalar için Enerji Verimliliği Kanunu’nun yayımı tarihinden itibaren 10 yıl içinde Enerji Kimlik Belgesi düzenleniyor. Kısaca, mevcut binalar kanunen 2 Mayıs 2017 tarihine kadar Enerji Kimlik Belgesi almak zorunda.
Enerji Kimlik Belgesi hayatımıza ne zaman girdi?
Enerji Kimlik Belgesi ile ilgili ibraz zorunluluğu 2 Mayıs 2017’de başlayacaktı. Birkaç kez ertelendi ve her ertelenme Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Resmi Gazete’de yayımlandı. Son olarak 1 Ocak 2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girerek resmiyet kazandı.
Enerji Kimlik Belgesi hakkında mutlaka bilmek gerekenler
• Enerji Kimlik Belgesi zorunludur.
• Gayrimenkullerin alım, satım ve kiralamasında Enerji Kimliği Belgesi’nin ibraz edilme zorunluluğu var. Yani Enerji Kimlik Belgesi bulunmayan gayrimenkullerin alınması, satılması ve kiralaması yasal olarak mümkün değil.
• Gayrimenkul geliştiricilerinin Enerji Kimlik Belgesi için gerekli evraklar ile başvuru yapmaları gerekiyor.
• 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’ne göre binalarda enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasını, enerji israfının engellenmesini ve çevre korumasını sağlamak için asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, sera gazı salımı seviyesi, yalıtım özellikleri ve ısıtma-soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeriyor.
• Enerji Kimlik Belgesi sahibi bina sayısı 2018’in ilk yarısında 68 bin 940’a ulaştı. 2011’den itibaren Enerji Kimlik Belgesi alan toplam bina sayısı ise 742 bin 940 oldu.
• Bakanlık tarafından güncellenen ve 1 Kasım 2017’de uygulamaya alınan “BEP-TR II” yazılımı üzerinden hazırlanan Enerji Kimlik Belgesi’ni vermeye yetkilendirilen firma sayısı 4 bin 173, uzman sayısı ise 5 bin 68’e çıktı.
• Ülke genelinde 5 bin 100, Enerji Kimlik Belgesi oluşturmaya yetkili firma bulunuyor ve bu firmalarda 6 bin 400 yetkili uzman görev alıyor.
• 1 Kasım 2017’den sonra düzenlenen Enerji Kimlik Belgesi, e-Devlet üzerinden de görülebiliyor.
• Ekim 2019 itibarıyla Enerji Kimlik Belgesi düzenlenmiş bina sayısı 920 bine ulaştı. EKB sahibi olan binaların 150 binini eski, 770 binini ise 2011 sonrası yapılan binalardan oluşturdu.
Enerji Kimlik Belgesi A’dan G’ye sınıflanıyor
Tıpkı buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, klima gibi beyaz eşyalarda sık sık karşımıza çıkan ve bu elektrikli cihazların enerji performans sınıflandırmalarını içeren belge artık binalar için de kullanılıyor.
Mevcut binalar için Enerji Kimlik Belgesi ile ilgili asgari bir sınıflandırma seviyesi koşulu bulunmuyor. Mevcut binalar hâlihazırdaki ısı yalıtımı, ısıtma-soğutma ekipmanları verimi gibi parametrelerine bağlı olarak A sınıfından G sınıfına kadar her sınıf Enerji Kimlik Belgesi alabiliyor. Binalardaki enerji performans sınıflandırmaları A’dan G’ye kadar yapılıyor. A sınıfı en verimli seviyeyi işaret ederken, G sınıfı ise en düşük verim seviyeyi belirtiyor. Binalarda bu sınıflandırmayı gösteren belge de “Enerji Kimlik Belgesi” (EKB) olarak adlandırılıyor.
Bir binaya enerji kimlik belgesi verilirken; binanın ısı yalıtımı, pencerelerin ısı yalıtımı, ısıtma-soğutma ekipmanları verimleri, aydınlatma armatürleri verimliliği olmak üzere enerji tasarrufuna dair birçok parametre göz önünde tutuluyor.
Yeni yapılacak veya yapılmakta olan binaların Enerji Kimlik Belgesi sınıfı en düşük C sınıfında olacak şekilde tasarlanmak ve inşa edilmek zorunda. C sınıfından daha düşük seviyede çıkan yeni yapılacak veya yapılmakta olan binalar kanunen iskan ruhsatı sahibi olamayacak.
Enerji Kimlik Belgesi nasıl alınır?
Enerji Kimlik Belgesi sahibi olmak için gerekli evraklar listesi şöyle sıralanıyor:
• Mimari Proje (Kapak, vaziyet planı, kat planları, kesitler, görünüşler)
• Isı Yalıtım Raporu (TS-825)
• Elektrik Projesi (Aydınlatma projesi yeterli oluyor)
• Mekanik Tesisat Projesi (Isıtma, soğutma, havalandırma, yenilenebilir enerji sistemlerine ait projeler)
• Yapı ruhsatı
Ayrıca, mevcut binalar projelerini bağlı bulundukları belediyenin imar arşivinden temin edebiliyor.
Enerji Kimlik Belgesi için nereye başvuru yapmak gerekir?
Mevcut veya yeni bina için EKB uzmanlığı almak isteyen firma ve kişiler, gerekli eğitimleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yetkilendirdiği yetkili kuruluşlardan alabiliyor.
Enerji Kimlik Belgesi düzenlemek üzere yetki belgesi almış olan ve meslek odalarından alınmış SMM belgesine sahip mühendisler, mimarlar veya bünyesinde bu vasıflara sahip mühendis ya da mimar bulunduran tüzel kişiler yeni yapılacak olan binalara Enerji Kimlik Belgesi vermeye yetkili kuruluşlardır.
Yetkili kuruluşlar bünyesinde Enerji Kimlik Belgesi (EKB) Uzmanı mühendis veya mimar bulunduran, Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş, Enerji Verimlilik Danışmanlık (EVD) şirketleri “mevcut binalar” için Enerji Kimlik Belgesi (EKB) verebiliyor.
İşte Enerji Kimlik Belgesi ile ilgili resmi maddenin içeriği
5 Aralık 2008 tarih ve 27075 sayılı Resmî Gazete yayımlanan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nin 25’inci maddesinin 15’inci fıkrasında tanımlanan hüküm şöyle:
“Binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş olması şartı aranır. Binanın veya bağımsız bölümün satılması veya kiraya verilmesi safhasında, mal sahibi enerji kimlik belgesinin bir suretini alıcıya veya kiracıya verir.”
Aynı yönetmelikte tanımlı Geçici Madde 5 ile söz konusu yönetmeliğin 25’inci maddesinin 15’inci fıkrasının 1 Ocak 2020 tarihine kadar uygulanmayacağı ifade ediliyor.
