Türkiye 24 yıl önce yasa büründü. 17 Ağustos 1999 saat 03.02’de 7,4 büyüklüğünde meydana gelen ve 45 saniye süren Marmara Depremi; Kocaeli, Yalova, Sakarya, İstanbul ve Düzce’de yıkıma neden oldu.
Binlerce kişi hayatını kaybetti. Türkiye korkuyla yaşadığı 45 saniyeyi unutmadı. Yaşanan acılar, kaybedilen canlar yüreklerden silinmedi.
Bir deprem ülkesinde yaşadığımızı bir kez daha hatırlayarak, 17 Ağustos Marmara Depremi’nin 24. yılında yaşananları bir kez daha hatırlayalım…
17 Ağustos Marmara Depremi’nin 24. yılı
– TBMM Deprem Riskinin Araştırılarak Deprem Yönetiminde Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi̇ Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonunun Temmuz 2010 tarihli raporuna göre, depremde 17 bin 480 kişi hayatını kaybetti, 43 bin 953 kişi yaralandı.
– Yaklaşık 200 bin kişinin evsiz kaldığı, 66 bin 441 konut ve 10 bin 901 iş yerinin yıkıldığı depremden 16 milyona yakın kişi değişik düzeylerde etkilendi, 285 bin 211 konut ve 42 bin 902 iş yerinde hasar tespit edildi.
– Depremde İstanbul’da 454 kişi yaşamını yitirirken Yalova, Düzce ve Gölcük’ten kentteki hastanelere getirilen yaralılardan hayatını kaybedenlerle bu sayı 981’e çıktı.
– İstanbul’da 1880 kişinin yaralandığı depremde 41 bine yakın konut ve iş yerinde hasar oluştu, 18 bin 162 konut orta ve ağır şiddetteki hasar yüzünden oturulamaz hale geldi.
– Kentte ayrıca 3 bin 171 okuldan 820’si hasar gördü. Bunların 118’i orta, 13’ü ağır hasarlı olarak belirlendi. İstanbul’daki 10 bine yakın kamu binasının 1137’sinde az, 387’sinde orta, 37’sinde ise ağır hasar oluştu.
– İstanbul’da depremden en çok zarar gören yer Avcılar oldu. İlçede 270 kişi hayatını kaybederken yüzlerce kişi de yaralandı. 1823 konut ve 326 iş yerinin yıkıldığı ya da ağır hasar gördüğü ilçede, 5 bin 106 konut ve 872 iş yerinde orta hasar, 3 bin 685 konut ve 461 iş yerinde hafif hasar meydana geldi.
– Bakanlıklar ile TOKİ, belediyeler ve diğer kurumların işbirliğinde yapılan kentsel dönüşüm çalışmalarıyla depremin yaraları büyük oranda sarıldı. TOKİ, belediye ve özel sektör tarafından yıkımın yaşandığı kentlerde, deprem yönetmeliğine uygun binlerce yeni konut inşa edildi.
– Başta okullar ve hastaneler gibi kamu binaları olmak üzere hafif hasarlı binalar depreme karşı güçlendirildi.
– Binlerce insanın yaşamını yitirdiği, ev ve iş yerinin yıkıldığı Kocaeli’de, depremin ardından facianın acı izleri ortadan kaldırıldı. En ağır yıkımın yaşandığı şehirde deprem yönetmeliğine uygun binlerce konut inşa edildi. Nisan ayında hizmete açılan Kocaeli Şehir hastanesi, 368 bin metrekarelik alan üzerinde 1218 yatak kapasiteli olarak hizmet veriyor. Depreme karşı 1069 sismik izolatöre sahip olan Kocaeli Şehir Hastanesi, bölgenin “sağlık üssü” olma yolunda ilerliyor. Kocaeli’de hazırlanan “Kentsel Dönüşüm Strateji Belgesi” kapsamında kentteki riskli alanlar tespit edildi, binlerce bağımsız birimle ilgili etüt raporu hazırlandı.
– Kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında Gölcük, Körfez, Derince ve İzmit başta olmak üzere birçok ilçede yeni projeler hayata geçiriliyor. Bu kapsamda yapı stoku açısından en riskli bölgelerden biri olan Cedit Mahallesi’nde başlatılan “Yerinde Kentsel Dönüşüm Projesi” ile 1105 hak sahibinin evleri yeniden yapılıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kocaeli Büyükşehir Belediyesince finanse edilen projede, riskli 494 binanın yıkılmasının ardından kent tarihinin en önemli kentsel dönüşüm projesi hayata geçiriliyor.
– Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Gebze Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü işbirliğinde hazırlanan “Kocaeli İli Afet Zararlarının Azaltılmasında Akıllı Kent Uygulaması Projesi” kapsamında “acil müdahale” ve “erken uyarı” sistemi kurulması için çalışmalar devam ediyor.
– Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, “Kocaeli Mahalle Halkı Afetlere Hazırlık Eğitim” Projesi kapsamında vatandaşlara kendi mahallelerinde afetlerle ilgili teorik ve uygulamalı eğitimler veriliyor.
– Depremde en büyük yıkımın yaşandığı ikinci il olan Sakarya, yapılan çalışmalarla depremin izlerini sildi. Afet sonrası başlatılan çalışmalarla 15 Temmuz Camili, Korucuk ve Karaman mahallelerinde Valilik ve diğer resmi kurumların da içerisinde bulunduğu “yeni yerleşim bölgesi” oluşturuldu.
– Marmara Depremi’nin ardından hayata geçirilen ve kararlılıkla uygulanan “yatay mimari” ile çok katlı bina yapılmasına müsaade edilmezken, kent halkı yönetmeliğe uygun inşa edilen konutlarda güvenle yaşamlarını sürdürüyor.
– Kentte, kentsel dönüşüm çalışmaları da devam ediyor. Bu kapsamda Erenler ilçesine bağlı Yenimahalle ve Küpçüler mahallelerinde 666 dönüm alanda 9 etaptan oluşan “Erenler Belediyesi Kentsel Dönüşüm Projesi” hayata geçirildi. Yıkılanların yerine yapılan konutlar hak sahiplerine verilirken belediye bütçesiyle etap etap gerçekleşen projede çalışmalar devam ediyor. Büyükşehir Belediyesince muhtemel afetlere hazırlıklı olunması ve afet durumunda kriz merkezi olarak kullanılması amacıyla 9 şiddetinde depreme dayanıklı Afet Koordinasyon Merkezi inşa edildi.
– Sakarya Büyükşehir Belediyesi tarafından kentte olası bir depremin neden olacağı hasarların önceden tespiti için çalışmalar devam ediyor. Bu kapsamda 180 bin 84 binada risk tespit çalışması yapıldı. Ayrıca kentsel dönüşüm sürecinin başladığı yapılardaki vatandaşların, üretilecek rezerv konutlara yerleşmesi sağlanacak.
