Riskli yapıların kentsel dönüşümü için, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı desteğinde yeni bir proje başlatılıyor. Bu amaçla; Bakanlık, sektörün önde gelen sivil toplum kuruluşları ve Garanti Mortgage bir araya gelerek, kentsel dönüşümde banka odaklı organizasyon yapısı oluşturan bir projeye imza attı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının desteği çerçevesinde Garanti Mortgage’in, Kentsel Dönüşüm ve Hukuk Platformu ile birlikte geliştirdiği “Anahtar Teslim Kentsel Dönüşüm Projesi” İstanbul’da İstanbul İnşaatçılar Derneği’nin öncülüğünde uygulanacak. Projeye ilişkin bilgi veren Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Genel Müdür Yardımcısı Hikmet Haspolatlı, proje ile inşaat şirketlerinin imar artışı veya kendilerine düşecek ilave kat olmadığı için yapımını üstlenmeyi tercih etmedikleri binaların kentsel dönüşümünde, maliklerin kendi binalarını yapmaları veya yaptırmaları için gereken finansman ve koordinasyonun, banka önderliğinde proje ortaklarıyla yürütüleceğini, müteahhitlerin de taahhüt ettikleri inşaat yapım bedeline karşılık gelen hakedişlerini bankadan alacağını vurguladı.
Proje nasıl uygulanacak?
Garanti Mortgage’ın, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın desteğiyle, Kentsel Dönüşüm ve Hukuk Platformu ile birlikte geliştirdiği proje, pilot uygulamanın yapılacağı İstanbul’da, İstanbul İnşaatçılar Derneği’nin (İNDER) öncülüğünde uygulanacak. Diğer şehirlerde ise yerel müteahhit ve inşaatçı dernekleriyle birlikte inşaat şirketleri belirlenecek. Böylece, eski binalarda ikamet eden hak sahipleri, finansman tarafında Garanti Mortgage’dan destek alma ve İNDER müteahhitleriyle evlerini yenileme imkânı bulacak.
Projenin faydaları…
Mevcut durumda kentsel dönüşüm ile yapıların yenilenmesi sırasında üç farklı model kullanılıyor.
- Birincisi model, ek yapılaşma, imar hakkı olan binalarda ilave katların inşaatı yapma karşılığı müteahhide verilerek yapılması. Bu modelde tüm organizasyon ve finansman inşaatçılar tarafından yapılıyor.
- İkinci model; hiçbir ek kat, imar hakkının olmadığı binaların para karşılığı inşaatçılara yaptırılması. Burada ise finansmanı daire sahipleri üstleniyor.
- Üçüncüsü ise karma bir model ki, bir binada ilave yapılacak bir kat hakkının inşaatı yeniden yapma maliyeti ve inşaatçı kârını karşılamadığı durumları kapsıyor. Bu gibi hallerde bina ve ilave katın yapım masraflarının bir kısmı malikler tarafından finanse ediliyor.
“Anahtar Teslim Kentsel Dönüşüm Projesi” ile yeni daireyi anahtar teslimi olarak sahibine ulaştıracak yepyeni bir organizasyon yapılmakta.
Bu Projenin uygulanmasıyla, kat artışı olmayan ve müteahhitler tarafından cazip bulunmayan binalarda, yapıyı parayla yeniden yaptırma gücü olmayan daire sahiplerinin finansman yükü uzun vadeli kredilerle bankalarca karşılanacak, bankalar aracılığı ile yerli veya yabancı sermaye kentsel dönüşüme katılacak.
Banka koordinasyonu ile kentsel dönüşümle; daire sahipleri yeni bina yapım maliyetini bankadan alacakları uzun vadeli kredi ile karşılayacaklar, parası olan malikler ise parasını bankaya yatıracak. Banka da binayı yapma oranına göre her ay inşaat şirketine hakedişlerini ödeyecek.
